İlk önce Sıfır Atığı bir tanım içerisine sığdırmaya çalışalım. Her ne sebeple olursa olsun ortaya çıkan atıkların miktarının azaltılması, atıkların bilinçli bir şekilde toplanması ve geri dönüşüm yöntemiyle tekrar insanlığın kullanımına sunulması Sıfır Atık için güzel bir tanım olacaktır. Sıfır Atık kapsamında geri dönüştürülebilecek ve yeniden kullanımı sağlanabilecek atıklara da değinmek istiyorum. Bu atıklar; kâğıt, ahşap, plastik, cam, metal, bitkisel yağ, organik atık, elektronik atık, kompozit atık ve atık pil gibi atıklardan oluşmaktadır. Bütün bu saydığımız atıklar hem denizleri, hem akarsuları, hem yeryüzünü hem de havayı telefi edilmesi zor bir şekilde kirletmektedir. Aynı şekilde bu saydığımız ürünleri tekrar üretmek için de doğadaki birçok kaynak israf edilmektedir.
Sıfır Atık israfın önlenmesi için ve elimizdeki kaynakların tasarruflu bir şekilde tüketilmesi için güzel bir yöntem olacaktır. Sıfır Atık sayesinde insanlığa ve tüm canlılara temiz bir dünyada yaşama fırsatı sunabiliriz. Bütün dünyanın ortak sorunu olan bilinçsiz tüketimi azaltabiliriz. Tüketimin azaltılmasıyla birlikte maliyetlerde ve giderlerde anlamlı bir tasarrufa gidebiliriz. Sıfır Atık sayesinde toplumda farkındalık oluşturarak yeryüzünü, denizleri ve soluduğumuz havayı çöplerden ve kirlilikten kurtarabiliriz. Sıfır Atık sayesinde dünyamız çöplerden kurtulurken geri dönüşüm ile birlikte çöpler başka bir kaynak kullanmadan insanlığın hizmetine sunulmaktadır. Örneğin kâğıtlar için tekrardan ağaç kesilmesinin önüne geçilmektedir. Plastik ve naylonlar için tekrardan fosil kaynaklar kullanımının önüne geçilmektedir. Tamiri mümkün olabilecek ürünleri tamir ettirerek yeniden kullanmak israfı önlerken aynı zamanda atıkları da azaltacaktır. Tek kullanımlık ürünlerden elimizden geldiği kadar uzak durmalıyız. Çünkü her tek kullanımlık ürün için kaynak harcanırken bu ürünler kullanım sonrası çöp olmaktadır. Bu yüzden tek kullanımlık ürünler arasında yer alan, bardak, tabak çatal ve kaşık gibi ürünleri elimizden geldiği kadar kullanmaktan kaçınmalıyız.
Sıfır Atık konusunda bireysel davranışları arttırmak için devletin istekli olması gerekir. Devletimizde bu kararlılık memnuniyetle söyleyebiliriz ki bulunmaktadır. Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları Sıfır Atık konusunda toplumsal duyarlılık oluşturmak için birçok farkındalık organizasyonu gerçekleştirmelidir. İlk ve Orta öğrenim başta olmak üzere eğitim seminerleri verilmelidir. Üniversitelerde farkındalık konferansları verilmelidir. Üniversite öğrencilerini Sıfır Atık organizasyonlarının içerisinde yer almaları sağlanmalıdır. Restoranlar ve kafeler gibi hizmet sektöründe yer alan işletmelerin kullandığı servis ürünlerinin Sıfır Atığa duyarlı malzemeler olması için çalışmalar yapılmalıdır. Çok işçi çalıştırılan fabrikaların yemekhanelerinde tek kullanımlık ürünler kullanılmaması için farkındalıklar oluşturulmalıdır. Devlet dairelerinde, okullarda, hastanelerde, üniversitelerde, işyerlerinde ve halka açık yerleşim yerlerinde çöplerin ayrışacağı üniteler yerleştirilmelidir. Yazılı, görsel basın ve sosyal medya aracılığı ile Sıfır Atık konusunda farkındalık oluşturacak reklamlar ve kısa filmler yayımlanmalıdır. İlk ve orta öğretimlerde birçok dersin içerisine bir konu olarak Sıfır Atık yerleştirilmelidir.
Geri dönüşüm konusunda faaliyet gösteren işletmelere pozitif ayrımcılıklar yapılmalıdır. Alet ve ekipmanlar için hibe desteklerinin yanı sıra düşük faizli krediler ile bu sektör desteklenmelidir. Görü dönüşüm sektörü girişimciler için cazip bir sektör haline gelmelidir. Geri dönüşüm sayesinde yeni kaynaklar kullanılmadan mevcut atıklarla üretim yapılmalıdır. Böylelikle sürdürülebilir ekonomik büyüme de sağlanmış olacaktır. Sıfır Atık projelerini hayata geçirmeye çalışırken hiçbir olumlu sonuç vermeyecek bürokratik davranışlardan uzak durulması gerekmektedir. Devlet kaynakları daha sonuç odaklı ve fiiliyatta geçerli olan çalışmalarda kullanılmalıdır.
İnsanoğlu temiz bir dünyada yaşamayı hak etmektedir. Gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için herkesin yapacağı bir şey vardır. Küçük bir davranışın büyük sonuçları olabilir. İsraftan uzak durmak güzel bir örnek olacaktır.
Son söz: “İnsan, temiz olmayan şeyleri su ile yıkayıp temizler, eğer su kirlenirse, o ne ile nasıl temizlenir?” Yusuf Has Hacib