2.5.5.3 Yayla Turizmi
Turizmin çeşitlendirilmesi çalışmaları arasında ülkemizde son yıllarda yayla turizmi önemli bir yer almaktadır. Bütün coğrafi bölgedeki yayla, doğası, kültürü, gelenekleri, yaşam biçimleri ve ekonomik faaliyetleriyle kendine has özellikler gösterir. Genellikle 2.500 m.’lik veya daha fazla rakımları olan Niğde yayları, özellikle Toros Aladağlar ve Bolkarlar’da bulunan yaylalar çok zengin bir bitki örtüsü ve dağ çiçeklerine ev sahipliği yapar. Ayrıca bu yaylalarda yaşayan yaylacıların folklorik özellikleri, yaşayışları, ekonomik etkinlikleri, el sanatları yöre halkının ve dağ ile doğa yürüyüşleri için buralara gelen turistlerin çok fazla ilgisini çekmektedir. Yayla turizminin Niğde ilinde son dönemde en çok geliştiği yer olan Aladağlar yaylaları, çevre illerden gelen yaylacıların katılımıyla büyük ilgi çekmektedir. Hatta son zamanlarda Çamardı belediyesi Adana’dan gelen yaylacılar için özel bir alanın arazi çalışması yaparak yayla evleri inşa edilmesine yönelik çalışma başlatmıştır (https://dergipark.org.tr/download/article-file/151046).
Bunların yanında; Niğde, Adana ve Mersin illerinden Bolkarlar dağı yaylalarına çıkarak geleneksel yaylacılık faaliyetlerini sürdüren önemli bir yaylacı nüfusu da bulunmaktadır. Yaylacılar, alpin çayırlarda ve orman üst sınırına yakın alanlarda hayvanlarını otlatmakta ve farklı yayla şenliklerine katılmaktadırlar. Çiftlik ilçesi ve yöresinin ekonomik etkinlikleri arasında yaylacılık önem taşımaktadır. Melendiz dağlarında yer alan çeşitli yaylalarda da, çevre illerden gelen yaylacıların katımlıyla az da olsa yayla turizmi faaliyeti gerçekleşmektedir (https://dergipark.org.tr/download/article-file/151046).
2.5.5.4 Mağara Turizmi
Dünyadaki diğer ülkelere göre “mağara cenneti ülke” durumunda olan Türkiye’de yaklaşık 40.000 mağara bulunmaktadır. Turizm Bakanlığınca bir mağaranın turizme açılmasına dair istenen kriterler şunlardır (http://www.nigdekulturturizm.gov.tr/TR-74408/oren-yerleri.html):
Mağaranın turizm açısından önem arz eden ve turizme hizmet veren yerleşim merkezlerine yakın olması gerekmektedir.
•Mağaranın sahip olduğu morfolojik ve diğer oluşum özelliklerinin farklı ve ilgi çekici bir takım unsurları taşıması.
•Doğal etkenlerle oluşan mağaraların yanı sıra insanların barınak, sığınak, ibadet yeri ve depolamacılık gibi amaçlar için kazdıkları veya oydukları yapay mağaralar da bulunmaktadır. Bu özellikteki mağaraların arkeolojik ve kültürel değer taşıması
•Mağaraya ulaşımın kolay ve rahat sağlanabilmesi gerekmektedir.
•Mağaraya girişin ve çevresinin oraya gelen ziyaretçilere hizmet vermeye uygun düzenleme yapılmasına elverişli olması gerekmektedir.
Mağaranın bu kriterleri taşıdığının belirlenmesinden sonra yapılacak işlemler ise şunlardır (http://www.nigdekulturturizm.gov.tr/TR-74408/oren-yerleri.html);
•Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından mağara ekolojisi ve can güvenliği açısından turizm amaçlı kullanımında sakınca bulunup bulunmadığına dair etüt raporu alınması,
•Sakınca bulunmaması halinde; mağaranın içinde gezi amaçlı yolların açılımına uygun bir yapı olmasına ve bu kapsamda yapılacak düzenlemelerin ziyaretçilerin güvenle gezebileceği standartları sunacak kapasite ve duruma uygun olması,
•Bu özellikleri taşıdığının belirlenmesinden sonra; içinde mimari ve elektrifikasyon uygulamalarının sağlanabileceği bir ortamın oluşturulmasının ve bu işlemlerin mağara doğasını bozmayacağının teknik raporlarla kanıtlanması,
•Bu doğrultuda hazırlanan projelerin, ilgili idarece onaylanması gerekmektedir.
•Proje uygulamasının tamamlanmasını takiben, mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydıyla, ilgili valilikçe mağara işletilmek üzere özel sektöre kiralanabilmektedir.
•Mağara ekolojisi açısından mağaranın ziyarete açılmasının sakıncalı olması durumunda ise; sadece bilimsel amaçlı araştırmalar için mağaraya girilmesine izin verilmektedir.
Mağara ve yeraltı şehri bakımından zengin bir bölge olarak kabul edilen Niğde ili için belki de çok önemli bir çaba ve çalışma TAY Projesi kapsamında yapılmıştır. Bu proje kapsamında Niğde genelindeki bazı mağaralar kayıt altına alınmıştır. Niğde il genelinde turizm açısından en önemsenen mağara, Değirmenli Damlataş mağarası dikitleri ve sarkıtlarıyla dikkati çekmektedir. Mağara yapılan aydınlatma sistemiyle turizm hizmetine açılmıştır. Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığınca yukarıda sıralan kriterler yerine getirilmemiştir. En kısa zamanda bu kriterlerin oluşturulmasıyla ülke genelinde yer alan turistik 13 mağara arasında yerini almalıdır (http://www.nigdekulturturizm.gov.tr/TR-74408/oren-yerleri.html).
2.5.5.5 Av Turizmi
Niğde ili sınırları içerisinde yabancı turistlere yönelik av turizmi kasım-mart ayları arasında Aladağlar yöresindeki Demirkazık-Maden bölgesinde yapılmakta olup, bu bölgede daha çok dağ keçisi avlarlar. Yine Orta Toroslarda bulunan Karanfil dağları Kamışlı yöresinde yapılan av turizminde yaban keçisi beyaz yaban domuz avı yapılmaktadır. Yöre halkı tarafından yapılan avlanma alanları arasında ise Hasan dağı, Ulukışla yöresi Bolkar dağları ile Melendiz dağlarında çeşitli yaban hayvanları dağ keçileri ile bazı kuş türleri avlanmaktadır. Kuş türleri ve yaban hayvanlarının avlanmasının yanı sıra Niğde ilinde, çeşitli baraj ve göletlerde amatör balık avcılığı da yine halk tarafından yapılmaktadır. Özellikle Akkaya barajı, Gebere barajı, Gümüşler barajı ile Tepeköy baraj göleti, Azatlı baraj göleti ve Murtaza baraj göletlerinde tatlı su balık avcılığı çerçevesinde ağ atılarak ya da olta atılma usulü ile balıklar avlanmaktadır (http://www.milliparklar.gov.tr/).
Niğde ilindeki av turizmi faaliyetlerini geliştirmek amacıyla, özellikle yabancı avcıların ilgi odağı olan domuz avı organizasyonları, yarışmaları veya çalışmaları düzenlenebilir. Özellikle bölge çiftçilerinin ürünlerine sonbahar ve kış aylarında zarar veren, hatta Niğde-Kayseri yoluna kadar inerek kazalara neden olan yaban domuzlarının avlanması böyle bir sorunu da ortadan kaldırmaktadır. Ayrıca öldürülmesi çok zor olan bu hayvanın avlanmasına yönelik olarak macerayı seven avcıların dikkatini buraya toplayacaktır. Daha önceleri av yasağı olmayan yaban domuzu avının, Çamardı yöresindeki avlanma yasağı kaldırılmalıdır. Bununla birlikte yaban domuzu av turizminin oluşturulabilmesi için gerekli yasal düzenlemenin devlet tarafından yapılarak, Avrupa Birliği ülkelerinde tur operatörü ve seyahat acenteleri aracılığıyla reklamın doğru şekilde yapılarak Niğde’de av turizmi geliştirilebilir (http://www.milliparklar.gov.tr/).
2.5.5.6 Gençlik Turizmi
Genel olarak gelir düzeyleri açısından, turizme katılmalarına fırsat vermeyecek grupta yer alan öğretmen ve öğrencileri kapsayan ve grupla birlikte toplu olarak yapılan turistik çalışmalar olarak tanımlanan gençlik turizminden; Ömer Halisdemir Üniversitesinin Niğde ve ilçelerindeki okullarıyla birlikte öğrenci sayısının yirmi bin den fazla olması, değerlendirilmesi gereken bir potansiyeli göstermektedir. Niğde şehrine gelen, ziyaret eden veya yaşayan gençlerin büyük kısmının üniversite gençliği yada üniversite gençliğinin arkadaşları olduğu biliniyor. Ancak şehirde yaşayan bu üniversite gençlerinin, boş zamanlarının büyük bir kısmını kapalı ortamlarda geçirmektedirler ve Niğde şehrinin doğal ve tarihi güzelliklerinden haberleri olmadan şehirden gitmektedirler. Buna göre potansiyel üniversite gençliğini harekete geçirecek olan ve onlara yönelik dağ yürüyüşleri, kampçılık, yamaç paraşütü faaliyetleri üniversitenin etkinlikleriyle artırılabilir düzenlenebilir (http://www.nigdekulturturizm.gov.tr).
2.5.5.7 İnanç Turizmi
Turizm Bakanlığı tarafında yürütülen ve ilk planlaması 1993 yılında başlatılan inanç turizmi, turizm sezonunun tüm aylara yayılmasını hedefler. İnanç turizmi kapsamında Niğde İl Turizm Müdürlüğü, Niğde ilindeki beş eseri (Gümüşler ören yeri ve manastırı, Alaeddin camii, Hüdavend hatun türbesi, Akmedrese, Sungurbey camii) Turizm Bakanlığına öneride bulunmuştur. Yapılan değerlendirmeler sonucu Gümüşler ören yeri ve manastırı 1996 yılı yatırım kapsamına alınmıştır. İnanç turizmi kapsamında yılın belirli zamanlarında, ülkenin değişik bölgelerinden Bor ilçesindeki Ahmet Kuddusi türbe ve mezarı ziyarete gelen kişiler vardır (http://www.nigdekulturturizm.gov.tr).
Yine inanç turizmi kapsamında kültür turizmi arasında kiliseler hakkında yaptığım değerlendirmeye yönelik olarak Niğde yöresinde bulunan tarihi kiliselerin bakım ve onarımlarının yapılarak ziyaretçilere açılması, Niğde ilindeki turizm faaliyetlerinin gelişmesine artış gösterecektir. Ayrıca böyle bir çaba Niğde ilinde turizmin gelişmesi ile kalmayıp, uluslararası sahada şehrin pazarlanmasına da önemli etki yaratacaktır (http://www.nigdekulturturizm.gov.tr). (DEVAMI YARIN…)
