Deprem sonrası beyin kanamasına dikkat!

Prof. Dr. P. Akın Sa­ban­cı “Sağ­lık pro­fes­yo­nel­le­ri ola­rak biz­ler, erken dö­nem­de has­ta­lar­da acil mü­da­ha­le ge­re­ken beyin ka­na­ma­la­rı ile sık­lık­la kar­şı­la­şır­ken kafa trav­ma­sı­nın uzun dönem so­nuç­la­rı­nı da göz ardı et­me­me­miz ge­re­ki­yor” dedi.

Geç­ti­ği­miz ay, yı­kı­cı et­ki­si­ni hala üze­ri­miz­de his­set­ti­ği­miz ve uzun bir süre daha his­set­me­ye devam ede­ce­ği­miz büyük bir fe­la­ket ya­şa­dık. İnsan ha­ya­tı­na do­ku­nan her mes­lek da­lın­dan ça­lı­şan­la­rın ve her alan­dan bilim in­san­la­rı­nın yar­dı­mı ve emek­le­riy­le daha kolay at­la­ta­ca­ğı­mız zor bir süreç içe­ri­sin­de­yiz. Bu fe­la­ke­tin neden ol­du­ğu sos­yal ve eko­no­mik so­nuç­la­rı top­lum ola­rak ber­ta­raf et­me­ye ça­lı­şır­ken, bir yan­dan, bir­çok insan bu büyük trav­ma­nın neden ol­du­ğu duy­gu­sal ve fi­zik­sel sağ­lık so­run­la­rı ile kar­şı­la­şı­yor.

Şid­det­li fi­zik­sel trav­ma­ya maruz kalan in­san­lar­da beyin ya­ra­lan­ma­la­rı, ki­şi­nin ya­şa­mı­nı kay­bet­me­si­ne ve ağır işlev kay­bı­na yol aça­bi­li­yor.

Ko­nuy­la il­gi­li bilgi al­dı­ğı­mız Prof. Dr. P. Akın Sa­ban­cı “Sağ­lık pro­fes­yo­nel­le­ri ola­rak biz­ler, erken dö­nem­de has­ta­lar­da acil mü­da­ha­le ge­re­ken beyin ka­na­ma­la­rı ile sık­lık­la kar­şı­la­şır­ken kafa trav­ma­sı­nın uzun dönem so­nuç­la­rı­nı da göz ardı et­me­me­miz ge­re­ki­yor.​ Acil mü­da­ha­le ge­rek­tir­me­yen ve erken iyi­leş­me sü­re­ci­ni ta­mam­la­yan beyin do­ku­sun­da uzun sü­reç­te bazı so­run­lar­la kar­şı­la­şa­bi­li­yo­ruz.

Uyku prob­lem­le­ri, ki­şi­lik de­ği­şik­lik­le­ri, duygu ve dav­ra­nış fark­lı­lık­la­rı, ha­fı­za­nın za­yıf­la­ma­sı gibi sı­kın­tı­lar sa­de­ce ya­şa­nı­lan ola­yın duy­gu­sal ağır­lı­ğın­dan kay­nak­lan­mı­yor. Bu gibi so­run­lar beyin do­ku­sun­da fi­zik­sel bir ya­ra­lan­ma so­nu­cun­da da or­ta­ya çı­ka­bi­li­yor. Beyin hüc­re­le­ri­nin bir­bir­le­riy­le yeni iliş­ki­ler ku­ra­bil­me ye­te­ne­ği sa­ye­sin­de, uygun des­tek ve ilaç te­da­vi­si ile bu so­run­la­rın ço­ğu­nun üs­te­sin­den ge­li­ne­bi­li­yor. Bunun yanı sıra nöbet ge­çir­me yani epi­lep­si atak­la­rı, ya­şa­nan ciddi kafa trav­ma­la­rı son­ra­sı kar­şı­mı­za çıkan en önem­li so­run­lar­dan diğer bir ta­ne­si.

Epi­lep­si­nin kont­ro­lü için uygun ilacı tes­pit et­tik­ten sonra dok­tor öne­ri­si­ne uygun sü­re­de dü­zen­li kul­la­nı­mı çok önem­li. İlaç­la­rın dü­zen­li alın­ma­ma­sı ya da dok­tor öne­ri­si dı­şın­da ge­re­ğin­den erken ke­sil­me­si, nö­bet­le­rin tek­ra­rı­na ve has­ta­lı­ğın kö­tü­leş­me­si­ne neden ola­bi­li­yor. Bu ne­den­le te­da­vi gören ki­şi­le­rin te­da­vi­ye sadık ol­ma­sı ve nöbet ge­çir­me­yi ko­lay­laş­tı­ra­bi­lecek ürün­le­rin tü­ke­ti­min­den ka­çın­ma­sı, mev­cut ra­hat­sız­lı­ğın sey­ri­ni ko­lay­lık­la kont­rol al­tı­na almak için çok de­ğer­li.

​Özel­lik­le ileri yaşta ve kan su­lan­dı­rı­cı kul­la­nan in­san­lar­da daha olası ol­mak­la bir­lik­te, kafa trav­ma­sı ya­şa­mış ki­şi­ler­de haf­ta­lar ya da aylar için­de “beyin ka­na­ma­sı”nın bir türü mey­da­na ge­le­bi­li­yor. Beyin zarı ile beyin do­ku­su ara­sın­da­ki “köprü ven­le­ri” diye anı­lan da­mar­lar­dan, damla damla sızan kanın bu böl­ge­de bi­rik­me­siy­le olu­şan bu ka­na­ma (kro­nik sub­du­ral he­ma­tom), yavaş ge­liş­ti­ği için ame­li­yat­la mü­da­ha­le edil­me­si ge­re­ken hale ge­le­ne kadar bulgu ver­me­ye­bi­li­yor. Bu tür ka­na­ma sa­de­ce tek bulgu ola­rak baş ağ­rı­sı­na neden ola­bil­di­ği gibi, bi­linç bu­la­nık­lı­ğı ya da kuv­vet kaybı gibi ciddi bul­gu­lar­la da ken­di­ni gös­te­re­bi­li­yor. Bey­nin sa­de­ce tek ta­ra­fın­da ya da her iki ta­ra­fın­da da or­ta­ya çı­ka­bi­len bu ka­na­ma, eğer te­da­vi edil­mez­se, beyin üze­rin­de itil­me et­ki­si­ne sebep ol­du­ğu için yaşam kaybı ile so­nuç­la­na­bi­li­yor.

Bu ne­den­le kafa trav­ma­sı ar­dın­dan, üze­rin­den uzun zaman geç­me­si­ne rağ­men devam eden baş ağ­rı­sı, bu­lan­tı, baş dön­me­si, nöbet ge­çir­me gibi şi­ka­yet­le­re sahip ki­şi­ler tet­kik edil­me­li­dir. Zor gün­ler­den geç­ti­ği­miz bu dö­nem­de özel­lik­le dep­rem böl­ge­sin­de­ki va­tan­daş­la­rı­mı­zın bu ko­nu­da bilgi sa­hi­bi ol­ma­la­rı çok önem­li­dir” dedi.